Επειδή κλέβω δεν υπάρχει στη τέχνη,(υπάρχει μόνο το δανείζομαι!) ετσι κι εγω δανείζομαι στοιχεία ,(τα οποία τροποποιώ κατα το δοκούν) μιας άριστης δουλειάς του Θ.Τραμπουλή (σχετικά με ενα εργο του Γ.Κουνέλη) , που αγγίζει οσα ολοι μας βιώνουμε σήμερα, με ενα τρόπο μη συμβατικό.
Λόγω καταγωγής (Αγυιά του νομού Λάρισας) ,οφείλω ελάχιστο φόρο τιμής στον συντοπίτη μου Φιλοκτήτη βασιληά της Μελιβοίας ,(τόπος κοντινός οικείος ,και αγαπητός ),που θα επιχειρήσω να αποτείσω.
O Φ. είναι ένας χθόνιος ήρωας και από το τόξο του, κληρονομιά του Ηρακλή, εξαρτάται η άλωση της Τροίας. Στην αρχή της τρωικής εκστρατείας, τον Φιλοκτήτη δαγκώνει ένα φίδι και οι σύντροφοί του τον αφήνουν στη Λήμνο, καθώς δεν μπορούν να αντέξουν την αποφορά (δυσοσμία) της πληγής. Η Λήμνος του μύθου είναι ένας άδειος τόπος, χωρίς ενδοχώρα. Στη τραγωδία, ο Οδυσσέας και ο Νεοπτόλεμος φτάνουν στη Λήμνο για να πείσουν τον Φιλοκτήτη να τους δώσει το τόξο. Το δίλημμα του Φιλοκτήτη σχετίζεται με τη διπλή του φύση και αρθρώνεται γύρω από το τόξο του. Εάν ο Φιλοκτήτης δώσει στον Αχαιούς το τόξο του θα πεθάνει και έτσι θα επιστρέψει στη γη από την οποία κατάγεται: θα ανακτήσει τη θεϊκή του φύση• εάν κρατήσει το τόξο θα παραμείνει ζωντανός και θα διατηρήσει την ανθρώπινή του υπόσταση. Στην τραγωδία όμως δεν υπάρχουν ποτέ μονοσήμαντα διλήμματα: εάν ο Φιλοκτήτης παραμείνει άνθρωπος, θα στερήσει από τους συμπολίτες του το μόνο μέσο το οποίο θα τους επιτρέψει να επιτύχουν τον κοινό τους στόχο και έτσι θα μείνει εκτός της κοινότητας των ανθρώπων: άπολις• εάν, από την άλλη, παραδώσει το τόξο και πεθάνει θα επιστρέψει ένθεος και θα επανενταχτεί στην πόλη, νεκρός πια.
Ο Φιλοκτήτης θέτει το δίλημμά του και με όρους τροφής: «Σου έρχομαι άοπλος σπηλιά μου, χωρίς τροφή κι ελπίδα για τροφή. Στα σπλάχνα σου θα μαραθώ• τα σπλάχνα μου μοναχική βορά στ’αγρίμια [...] που μ’έτρεφαν θα καταντήσουν, η σάρκα μου κυνήγι για τα νύχια και τις φτερούγες που κυνήγησα θα γίνουν». Σε έναν κόσμο όπου θηράματα και κυνηγοί βρίσκονται σε διαρκή και μετέωρη κατάσταση κρίσης, το τόξο είναι εργαλείο ελεύθερης βούλησης στα χέρια του Φιλοκτήτη, όπως το μαχαίρι στα χέρια του Αβραάμ. Μπροστά στις μνημειώδεις σάρκες των σφαγίων η ίδια η ιερή λειτουργία που διαθέτει το τόξο του Σοφοκλή: είναι το όπλο δια του οποίου εντάσσεται στην κοινωνία των ανθρώπων, αρκεί να αποδεχτεί τον καταγωγικό του θάνατο. Σε αυτήν τη σύζευξη απώλειας και χρέους η διατύπωση μιας σχέσης που πηγαίνει πέρα από το υποκείμενο και το αντικείμενο (της τροφικής, ας πούμε αλυσίδας ως μεταφοράς για τη θέση του ατόμου στην ιστορία), πέρα από το θνητό και το αθάνατο, τη νίκη και την ήττα. Η τέχνη, υπό αυτούς τους όρους είναι μια πράξη ανοικειότητας, της παράδοξης εκείνης αίσθησης, που όπως λέει ο Freud, μας διακατέχει όταν μια αγωνία, ένας φόβος, μια επιθυμία που δεν μπορεί να οριστεί παίρνει μορφή μπροστά μας και καταλαβαίνουμε ότι αποτελεί τον ανησυχητικό αναδιπλασιασμό μας. Η τέχνη έχει αυτόν το χαρακτήρα μιας ιαματικής πληγής ακριβώς για αυτόν το λόγο: κάνει το ανοίκειο πολιτικό και το πολιτικό ανοίκειο.
1 σχόλιο:
IAMATIKH ΠΛΗΓΗ Η ΚΡΙΣΗ ΠΟΥ ΒΙΩΝΟΥΜΕ.....
ΚΙ ΑΝ ΜΑΣ ...ΘΕΡΑΠΕΥΣΕΙ ΑΥΤΗ Η ..ΠΛΉΓΗ,ΠΟΣΕΣ ΑΚΟΜΑ ΠΛΗΓΕΣ ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΘΟΥΜΕ?
Δημοσίευση σχολίου