Την ερχόμενη Κυριακή στο Σταυρό θα τελεσθεί επιμνημόσυνη δέηση , κατάθεση στεφάνων και δεξίωση για τους παρευρισκόμενους σε τελετή στη μνήμη της μάχης που έλαβε χώρα εκεί την 27/9/1944.
H «μάχη στο Σταυρό», μεταξύ ανταρτών και των γερμανών κατακτητών , ήταν σφοδρότατη, και οι απώλειες των γερμανών σε άνδρες και υλικό ήταν πολύ μεγάλες, όμως και οι απώλειες των Ελλήνων ήταν σημαντικές.
Στη « Ιστορία του 2ου Τάγματος του 16ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ Βερμίου» ο αντάρτης Περικλής Σελίδης (Διοβουνιώτης) περιέγραψε μεταξύ άλλων και αυτή την μάχη.
<<Μπήκαμε μέσα στην πόλη (Βέροια) από ανάμεσα σε φυλάκια και δεν μας πήραν χαμπάρι. Η μάχη άρχισε μεταξύ των δύο λόχων του ΕΛΑΣ και των Γερμανών στη στρατώνα και στον σταθμό. (...)
Κοντά στα χαράματα ξεκινήσαμε και πήγαμε μέσα στο Σταυρό που ήταν και ακατοίκητο χωριό διότι ήταν καμμένο. (...).
Είχε πάει η ώρα 9-9.30 ίσως και δέκα ακούσαμε μια βοή, ερχόταν τα αυτοκίνητα. (...) Και αφού ήρθε η γερμανική φάλαγγα και μπήκε μέσα στο Σταυρό (...) σταμάτησε και ορισμένοι Γερμανοί κατέβαιναν να κατουρίσουν. Ενας Γερμανός όπως κατέβηκε και πήγε κοντά στον φράχτη να κατουρίσει θα κατουρούσε στο κεφάλι του αντάρτη και ο αντάρτης τράβηκε το κεφάλι του αλλά ο Γερμανός τον είδε με την κίνηση που έκανε και πήγε να τραβήξει το πιστόλι του να τον πυροβολήσει αλλά ο αντάρτης είχε το όπλο του έτοιμο και τον πυροβόλησε. Αυτό ήταν. Και άρχισε μια σκληρή μάχη, άλλος στο ένα μέτρο. (...) Οι Γερμανοί που ήταν στα αυτοκίνητα πηδούσαν κάτω για να πιάσουν θέσεις αλλά δεν προλάβαιναν και πέφτανε νεκροί.
Το βαρύ πολυβόλο που ήταν στο καμπαναριό επάνω και έβαζε από εκεί στα αυτοκίνητα και τα τέσσερα (4) πήραν φωτιά και γινόταν χαλασμός. (...)
Απέναντι είδε 3 Γερμανούς αξιωματικούς ο Κολοκοτρώνης και φώναξε στην ομάδα διοικήσεως ακολουθήστε με να τους πιάσουμε και πετάχτηκε απάνω στην άσφαλτο με το πιστόλι φωνάζοντας «ψηλά τα χέρια» και οι Γερμανοί τα σήκωσαν. Από αντίκρυ που ήταν ένας Γερμανός ξαπλωμένος με το μυδράλλιο τον έριξε και τον πήρε η ριπή στην κοιλιά. (...) Για τον τραυματισμό του Κολοκοτρώνη το μάθαμε εμείς μετά την σύνπτιξη όταν φθάσαμε στην Φυτιά Βέροιας. Η Μάχη κράτησε περίπου μια ώρα και θα είχε παρά πολύ μεγάλη επιτυχία αν δεν ερχόταν ενίσχιση από την Χαλκηδόνα. (...) Βρήκανε το έδαφος ελεύθερο άρχισαν να μας χτυπούν απ' τα πλάγια, στα νότια από το χωριό ευτυχώς που ήταν θυμωνιές από άχυρα που είχαν αλωνίσει ή πετάξει και πήρανε φωτιά από τα τουμ-τουμ τις σφαίρες και τα βλήματα που βάζανε και γέμισε ο τόπος από καπνό και μέσα από τον καπνό φύγαμε και δεν μας έβλεπαν οι Γερμανοί. (...)Περάσαμε απάνω από την Βέροια και φθάσαμε στο χωριό Φυτιά εκεί μας ειδοποίησαν να πάμε στη Νάουσα διότι ο Κολοκοτρώνης ήταν πολύ βαριά και δεν είχε σωτηρία. Εκεί εγκατασταθήκαμε στα εργοστάσια του Λαναρά, εκεί δίπλα ήταν και το ιατρείο που είχαν τον Κολοκοτρώνη που μετά δύο ημέρες από τον τραυματισμό του πέθανε. Είχε χάσει ο ΕΛΑΣ έναν από τους καλύτερους καπετανέους διότι όπου άκουγαν οι Παοτσήδες, Γερμανοί και Ιταλοί και Οχρανίταις «έρχεται ο Κολοκοτρώνης με το τάγμα του» το βάζανε στα πόδια. (...)
Tην επόμενη ημέρα μετά την κηδεία του Κολοκοτρώνη που έγινε με μεγάλη επισημότητα με όλους τους καπετανέους της 10ης Μεραρχίας μας φέρανε άλλον ταγματάρχη στη θέση του. (...) Μας μίλησε και ο καπετάν Μαρίνος που ήταν και πολιτικός του κόμματος και μας είπε από τώρα και στο εξής θα έχουμε σκληρές μάχες στον κάμπο και μέσα στις πόλεις οδομαχίες την ημέρα και όπως και άρχισαν μετά δύο ημέρες. Τότε βγήκε και ένα τραγούδι. Εμπρός παιδιά όλοι μαζί για την Θεσσαλονίκη / να ιδούνε τ' ακαθάρματα πως φέραμε τη Νίκη./ Ενας είναι μόνο ο σκοπός μας/ θανάτος στο φασιζμό ένας ο σκοπός μας/ λευτεριά εις το λαό. / Φασίστες ενομίσανε πως βρήκαν ευκαιρία / να κάνουν την Ελλάδα μας όλο νεκροταφεία. / Ενας είναι (...) / Ζητούν εκδίκηση αυτοί που πέσανε για μας / Εμπρός Παιδιά μην κάθεστε ταχθείτε στον ΕΛΑΣ.>>
όλη η ιστορία του αντάρτη
H «μάχη στο Σταυρό», μεταξύ ανταρτών και των γερμανών κατακτητών , ήταν σφοδρότατη, και οι απώλειες των γερμανών σε άνδρες και υλικό ήταν πολύ μεγάλες, όμως και οι απώλειες των Ελλήνων ήταν σημαντικές.
Στη « Ιστορία του 2ου Τάγματος του 16ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ Βερμίου» ο αντάρτης Περικλής Σελίδης (Διοβουνιώτης) περιέγραψε μεταξύ άλλων και αυτή την μάχη.
<<Μπήκαμε μέσα στην πόλη (Βέροια) από ανάμεσα σε φυλάκια και δεν μας πήραν χαμπάρι. Η μάχη άρχισε μεταξύ των δύο λόχων του ΕΛΑΣ και των Γερμανών στη στρατώνα και στον σταθμό. (...)
Κοντά στα χαράματα ξεκινήσαμε και πήγαμε μέσα στο Σταυρό που ήταν και ακατοίκητο χωριό διότι ήταν καμμένο. (...).
Είχε πάει η ώρα 9-9.30 ίσως και δέκα ακούσαμε μια βοή, ερχόταν τα αυτοκίνητα. (...) Και αφού ήρθε η γερμανική φάλαγγα και μπήκε μέσα στο Σταυρό (...) σταμάτησε και ορισμένοι Γερμανοί κατέβαιναν να κατουρίσουν. Ενας Γερμανός όπως κατέβηκε και πήγε κοντά στον φράχτη να κατουρίσει θα κατουρούσε στο κεφάλι του αντάρτη και ο αντάρτης τράβηκε το κεφάλι του αλλά ο Γερμανός τον είδε με την κίνηση που έκανε και πήγε να τραβήξει το πιστόλι του να τον πυροβολήσει αλλά ο αντάρτης είχε το όπλο του έτοιμο και τον πυροβόλησε. Αυτό ήταν. Και άρχισε μια σκληρή μάχη, άλλος στο ένα μέτρο. (...) Οι Γερμανοί που ήταν στα αυτοκίνητα πηδούσαν κάτω για να πιάσουν θέσεις αλλά δεν προλάβαιναν και πέφτανε νεκροί.
Το βαρύ πολυβόλο που ήταν στο καμπαναριό επάνω και έβαζε από εκεί στα αυτοκίνητα και τα τέσσερα (4) πήραν φωτιά και γινόταν χαλασμός. (...)
Απέναντι είδε 3 Γερμανούς αξιωματικούς ο Κολοκοτρώνης και φώναξε στην ομάδα διοικήσεως ακολουθήστε με να τους πιάσουμε και πετάχτηκε απάνω στην άσφαλτο με το πιστόλι φωνάζοντας «ψηλά τα χέρια» και οι Γερμανοί τα σήκωσαν. Από αντίκρυ που ήταν ένας Γερμανός ξαπλωμένος με το μυδράλλιο τον έριξε και τον πήρε η ριπή στην κοιλιά. (...) Για τον τραυματισμό του Κολοκοτρώνη το μάθαμε εμείς μετά την σύνπτιξη όταν φθάσαμε στην Φυτιά Βέροιας. Η Μάχη κράτησε περίπου μια ώρα και θα είχε παρά πολύ μεγάλη επιτυχία αν δεν ερχόταν ενίσχιση από την Χαλκηδόνα. (...) Βρήκανε το έδαφος ελεύθερο άρχισαν να μας χτυπούν απ' τα πλάγια, στα νότια από το χωριό ευτυχώς που ήταν θυμωνιές από άχυρα που είχαν αλωνίσει ή πετάξει και πήρανε φωτιά από τα τουμ-τουμ τις σφαίρες και τα βλήματα που βάζανε και γέμισε ο τόπος από καπνό και μέσα από τον καπνό φύγαμε και δεν μας έβλεπαν οι Γερμανοί. (...)Περάσαμε απάνω από την Βέροια και φθάσαμε στο χωριό Φυτιά εκεί μας ειδοποίησαν να πάμε στη Νάουσα διότι ο Κολοκοτρώνης ήταν πολύ βαριά και δεν είχε σωτηρία. Εκεί εγκατασταθήκαμε στα εργοστάσια του Λαναρά, εκεί δίπλα ήταν και το ιατρείο που είχαν τον Κολοκοτρώνη που μετά δύο ημέρες από τον τραυματισμό του πέθανε. Είχε χάσει ο ΕΛΑΣ έναν από τους καλύτερους καπετανέους διότι όπου άκουγαν οι Παοτσήδες, Γερμανοί και Ιταλοί και Οχρανίταις «έρχεται ο Κολοκοτρώνης με το τάγμα του» το βάζανε στα πόδια. (...)
Tην επόμενη ημέρα μετά την κηδεία του Κολοκοτρώνη που έγινε με μεγάλη επισημότητα με όλους τους καπετανέους της 10ης Μεραρχίας μας φέρανε άλλον ταγματάρχη στη θέση του. (...) Μας μίλησε και ο καπετάν Μαρίνος που ήταν και πολιτικός του κόμματος και μας είπε από τώρα και στο εξής θα έχουμε σκληρές μάχες στον κάμπο και μέσα στις πόλεις οδομαχίες την ημέρα και όπως και άρχισαν μετά δύο ημέρες. Τότε βγήκε και ένα τραγούδι. Εμπρός παιδιά όλοι μαζί για την Θεσσαλονίκη / να ιδούνε τ' ακαθάρματα πως φέραμε τη Νίκη./ Ενας είναι μόνο ο σκοπός μας/ θανάτος στο φασιζμό ένας ο σκοπός μας/ λευτεριά εις το λαό. / Φασίστες ενομίσανε πως βρήκαν ευκαιρία / να κάνουν την Ελλάδα μας όλο νεκροταφεία. / Ενας είναι (...) / Ζητούν εκδίκηση αυτοί που πέσανε για μας / Εμπρός Παιδιά μην κάθεστε ταχθείτε στον ΕΛΑΣ.>>
όλη η ιστορία του αντάρτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου